Hayat Yollarında - Panait Istrati

Panait Istrati'nin okuduğum 2. kitabı Hayat Yollarında. Yazar ilk olarak hayatıma Mihail(Arkadaş) kitabıyla girdi. Çok da güzel bir kitaptı. Mihail'de dostluk, yaşama sevinci, insanlık üzerine güzel satırlar yer alıyordu bolca. Hayat Yollarında ise daha çok yazarın çocukluk ve gençlik yıllarındaki anılarından oluşuyor. Bir nevi biyografik bir kitap diyebiliriz. Ama olaylar sizi içine alacak güzel bir kurguda anlatılıyor. Biyografi sıkıcılığı yok. (Ben biraz sıkıcı bulurum bu türü, O yüzden öyle diyorum. Alınma, gücenme olmasın eheh.) Hikayede Panait Istrati'nin ilk kez annesinin yanından ayrılarak gerçek hayatın acımasızlıklarıyla yüzleşmesi anlatılıyor. Çocukluk ve gençlik döneminde, iş hayatında karşılaştığı zorluklar, haksızlıklar, bunlar karşısında bocalayışı, ayakta kalma çabaları yer alıyor kitapta. Bu zamanlarda tek destekçisi kitapları ve elindeki Romence dil bilgisi sözlüğü oluyor. Hayatımızın her döneminde karşılaştığımız zorluklarda bize güç verecek, cesaretimizi ve yaşama sevincimizi yitirmemizi engelleyecek bir şeye ya da bir kimseye ihtiyacımız olur ya, burada da sözlük o görevi görüyor işte.
Hikaye, daha sonraları yazarın yaşadığı topraklardan kaçıp uzaklaşarak en büyük hayali olan Fransa'ya ulaşma çabaları ile devam ediyor. Kitabı beğendin mi diye soracak olursanız, Mihail kadar değil derim. Ama ben Panait Istrati'yi seviyorum bir yazar olarak. Düşüncelerini çok yalın bir biçimde ortaya koyuyor. Ağır, ağdalı bir dili yok o yüzden kolayca okunuyor. Kitaptaki bazı yazım yanlışları rahatsız etti beni. Çok eski bir çeviri ve basımı var elimde, belki ondandır. Yazarın diğer kitapları Akdeniz ve Kodin'de okumak istediklerim arasında. Umarım siz de bir gün bir şans verip okursunuz bu güzel kitapları.

Kitaptan birkaç alıntı:

"Sizler, kanunlar yapmışsınız, akademiler kurmuş, ahlak kürsüleri tahsis etmişsiniz, kulakları patlatırcasına çanlarını çalarak merhameti öğretmeye çalışan kiliseleriniz var, meclisleriniz var, ama bir çocuğun göğsü içinde neler kaynaştığını bilemezsiniz, güzel olabilecekken sakat bıraktığınız bu hayat hakkında da bir bilginiz yoktur." (sf.22)

"Zalimlerin milyonlarca insanı hükümleri altında tutmaları birtakım sözde erdemleri yüzünden değil, sadece ezilenlerin korkularındandır." (sf. 50)

Hayat Yollarında
Panait Istrati
Çeviren: Yaşar Nabi Nayır
Varlık/Anlatı Yayınları